Phòng & Chữa Bệnh
Phẫu thuật cắt thân đuôi tụy nội soi bảo tồn lách cho bệnh nhân u nhày đuôi tụy
Phẫu thuật cắt thân đuôi tụy nội soi bảo tồn lách-Spleen preserving Laparoscopy distal pancreatectomy
https://www.youtube.com/watch?v=CYePTnRp0-8
Ca lâm sàng:
Bệnh nhân nữ 47 tuổi tiền sử khỏe mạnh,vào viện Xanh Pôn ngày 25/3/2020 do đau bụng âm ỉ 2 tháng nay,đâỳ tức bụng sau ăn.Khám xét nghiệm và chụp cộng hưởng từ cho thấy khối u nang nhầy vùng thân đuôi tụy kích thước 5x 6cm,vôi hóa thành nang ,macker ung thư sớm CA 19-9 57 U/L(bình thường <37),chẩn đoán u nang nhầy vùng thân đuôi tụy,được phẫu thuật cắt thân đuôi tụy bảo tồn lách nội soi,sau mổ bệnh nhân ổn định,ra viện sau 1 tuần điều trị.
Tuyến tụy là một cơ quan lớn đằng sau dạ dày là một thành phần quan trọng của quá trình tiêu hóa. Nó tạo ra các hormone, như insulin, để giúp kiểm soát lượng đường trong máu, cũng như các enzyme giúp tiêu hóa thức ăn trong trong ruột non.
U nang tuyến tụy là túi chất lỏng nằm trên - hoặc trong - tuyến tụy của bạn. Chúng có thể khó chẩn đoán vì chúng thường ít có triệu chứng,khi khối u to chèn ép mới gây ra triệu chúng. Chúng thường được tìm thấy một cách tình cờ khi khám tiến hành kiểm tra hình ảnh (chẳng hạn như chụp CT ,siêu âm hoặc chụp cộng hưởng từ-MRI)
Phần lớn các u nang trên tuyến tụy không phải là ung thư.
Phân loại u nang tuyến tụy thành 2 nhóm chính:
1.U nang giả tụy-Pseudocys pancreas:Hình thành sau chấn thương tụy,viêm tụy,thành nang là tổ chức xơ liên kết không có niêm mạc.
2.U nang tụy-nang thật-Cyst Panceras,được chia thành các loại sau:
-U nang huyết thanh -Serous cystadenomas khi u lớn chèn ép cơ quan lân cận gây ra đau bụng,hay gặp ở phụ nữ trên 60 tuổi,hiếm khi trở thành ung thư
-U nang nhày niêm mạc nhu mô-Mucinous cystic neoplasms,u thường nằm ở thân đuôi tụy,hầu như luôn xảy ra ở phụ nữ, thường gặp nhất ở phụ nữ trung niên. U loại này là tiền ung thư, có nghĩa là nó có thể trở thành ung thư nếu không được điều trị. Các u nang lớn hơn có thể đã bị ung thư khi được tìm thấy.
-U nhày niêm mạc nội mô ống tuyến - intraductal papillary mucinous neoplasm (IPMN) là một sự tăng trưởng trong ống tụy chính hoặc một trong các nhánh bên của ống tụy . IPMN có thể là tiền ung thư hoặc ung thư. Nó có thể xảy ra ở cả nam và nữ trên 50 tuổi. Tùy thuộc vào vị trí của nó và các yếu tố khác, IPMN có thể yêu cầu phẫu thuật cắt bỏ.
-U đặc giả nhú - Solid pseudopapillary neoplasms,thường nằm trong thân và đuôi tụy,xảy ra thường xuyên nhất ở phụ nữ dưới 35 tuổi,chúng rất hiếm và đôi khi là ung thư.
-U nang thần kinh nội tiết-cystic neuroendocrine tumor, hầu hết là rắn nhưng có thể có các thành phần giống như nang. Chúng có thể bị nhầm lẫn với các u nang tuyến tụy khác và có thể là tiền ung thư hoặc ung thư.
-U nang lympho tụy-Lympho cystic Pancreas:u nang lành tính ,rất hiếm gặp.
I.Triệu chứng
Bạn có thể không có triệu chứng từ u nang tuyến tụy, thường được tìm thấy khi các xét nghiệm hình ảnh của bụng được thực hiện vì một lý do khác.
Khi các dấu hiệu hoặc triệu chứng của u nang tuyến tụy xảy ra, chúng thường bao gồm:
Đau bụng dai dẳng, có thể tỏa ra lưng
Buồn nôn và ói mửa
Giảm cân
Cảm thấy no ngay sau khi bạn bắt đầu ăn
II.Nguyên nhân
Nguyên nhân của hầu hết các u nang tuyến tụy là không rõ. Một số u nang có liên quan đến các bệnh hiếm gặp, bao gồm bệnh thận đa nang hoặc bệnh von Hippel-Lindau, một rối loạn di truyền có thể ảnh hưởng đến tuyến tụy và các cơ quan khác.
Nang giả tụy thường theo một cơn đau trong đó các enzyme tiêu hóa trở nên hoạt động sớm và gây kích thích tuyến tụy (viêm tụy),nang giả tụy cũng có thể là kết quả của chấn thương ở bụng kín,chấn thương tụy.
III.Các yếu tố nguy cơ
Sử dụng rượu nặng và sỏi mật là yếu tố nguy cơ của viêm tụy và viêm tụy là yếu tố nguy cơ đối với nang giả tụy, Chấn thương bụng cũng là một yếu tố nguy cơ đối với nang giả tụy.
IV.Phòng ngừa
Cách tốt nhất để tránh nang giả tụy là tránh viêm tụy, thường gây ra do sỏi mật hoặc sử dụng rượu nặng. Nếu sỏi mật đang kích hoạt viêm tụy, bạn có thể cần phải cắt bỏ túi mật,can thiệp lấy sỏi đường mật. Nếu viêm tụy của bạn là do sử dụng rượu, không uống rượu có thể làm giảm nguy cơ của bạn.
V.Chẩn đoán
U nang tuyến tụy được chẩn đoán thường xuyên hơn so với trước đây vì công nghệ hình ảnh được cải thiện tìm thấy chúng dễ dàng hơn. Nhiều u nang tuyến tụy được tìm thấy trong quá trình thăm khám chẩn đoán hình ảnh.
Sau khi lấy tiền sử bệnh và thực hiện kiểm tra thể chất, bác sĩ có thể đề nghị các xét nghiệm hình ảnh để giúp chẩn đoán và lập kế hoạch điều trị. Các xét nghiệm bao gồm:
Chụp cắt lớp vi tính (CT). Xét nghiệm hình ảnh này có thể cung cấp thông tin chi tiết về kích thước và cấu trúc của u nang tuyến tụy.
Chụp cộng hưởng từ- MRI. Xét nghiệm hình ảnh này có thể làm nổi bật các chi tiết tinh tế của u nang tuyến tụy, bao gồm cả liệu nó có bất kỳ thành phần nào cho thấy nguy cơ ung thư cao hơn hay không.
Siêu âm qua nội soi. Xét nghiệm này, giống như MRI , có thể cung cấp hình ảnh chi tiết về u nang. Ngoài ra, chất lỏng có thể được thu thập từ u nang để phân tích trong phòng thí nghiệm cho các dấu hiệu ung thư có thể.
Chụp đường mật cộng hưởng từ (MRCP). MRCP được coi là xét nghiệm hình ảnh được lựa chọn để theo dõi u nang tuyến tụy. Loại hình ảnh này đặc biệt hữu ích để đánh giá các u nang trong ống tụy.
VI.Quản lý và điều trị u nang tụy
Chờ đợi hoặc điều trị thận trọng tùy thuộc vào loại u nang bạn có, kích thước, đặc điểm của nó và liệu nó có gây ra triệu chứng hay không.
Thận trọng chờ đợi,cần theo dõi sát khám định kỳ 3-6 tháng/lần với u nang tụy nguy cơ cao.
Một nang giả lành tính, thậm chí là một nang kích thước lớn, có thể được để lại theo dõi miễn là nó không gây ra triệu chứng cho bạn. u nang huyết thanh hiếm khi trở thành ung thư, vì vậy nó cũng có thể được để lại theo dõi trừ khi nó gây ra các triệu chứng hoặc phát triển. Một số u nang tuyến tụy nên được theo dõi.
Dẫn lưu nang tụy
Một nang giả tụy gây ra các triệu chứng khó chịu hoặc ngày càng lớn hơn có thể được dẫn lưu. Một ống nhỏ linh hoạt (nội soi) được đưa qua miệng đến dạ dày và ruột non của bạn. Nội soi được trang bị đầu dò siêu âm (siêu âm nội soi) và kim để dẫn lưu u nang,để dẫn lưu nang vào dạ dày hoặc ruột non.Đôi khi dẫn lưu qua da là cần thiết.
Phẫu thuật
Một số loại u nang tuyến tụy yêu cầu phẫu thuật cắt bỏ vì nguy cơ ung thư. Phẫu thuật có thể cần thiết để dẫn lưu nang tụy mở rộng-nối nang tụy ruột hoặc nối nang tụy dạ dày hoặc u nang huyết thanh gây đau hoặc các triệu chứng khác có thể phẫu thuật cắt bỏ.
Một nang giả tụy có thể tái phát nếu bạn bị viêm tụy liên tục.
VII.Chuẩn bị cuộc hẹn với bác sĩ của bạn
Khi bạn có vấn đề về nang tụy bạn có thể hỏi bác sĩ của bạn các vấn đề sau:
Nguyên nhân gây ra của tình trạng của tôi là gì?
Tôi cần những xét nghiệm gì?
Tôi có loại u nang nào?
Có khả năng trở thành ung thư?
Nếu tôi cần phẫu thuật, sự phục hồi của tôi sẽ như thế nào?
Tôi cần chăm sóc theo dõi gì?
Làm thế nào tôi có thể quản lý theo dõi u nang tụy?
Tài liệu tham khảo:
1. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/pancreatic-cysts/symptoms-causes/syc-20375993.
2. https://www.healthline.com/health/cyst-on-pancreas#types
3. https://radiologyassistant.nl/abdomen/pancreas-cystic-lesions
4. https://jamanetwork.com/journals/jama/fullarticle/2553450
5. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4805734/
0 bình luận