Giác mạc là một màng collagen trong suốt, rất nhạy cảm nằm phía trước lòng đen của mắt, bản chất của nó là một thấu kính hội tụ có công suất lớn tới + 42 Dioptry để khuất triết ánh sáng khi ánh sáng đi qua giác mạc.

Giác mạc bình thường có hình cầu đều đặn, nhẵn bóng, giống như mặt quả bóng tròn. Khi mắt bị loạn thị, một trục nào đó của giác mạc sẽ cong hơn các trục khác, trông giống như quả bóng bầu dục, các tia sáng đi qua trục đó sẽ hội tụ ở trước võng mạc, trong khi các tia sáng khác đi qua 1 trục ít cong hơn lại hội tụ ở sau võng mạc. Loạn thị cũng có thể do thủy tinh thể bị nghiêng trong nhãn cầu. Do vậy, ảnh của vật mà mắt ta nhìn thấy sẽ bị méo hình hoặc bị mờ cả khi nhìn xa và nhìn gần. Giống như khi đi vào nhà gương ở công viên, bạn sẽ thấy hình ảnh mình trong gương quá cao, quá béo hoặc quá gầy. Ta cũng có thể bị loạn thị kèm theo cận thị hoặc viễn thị.

Loạn thị có thể là:

• Loạn thị thuận (theo quy tắc): khi trục khuất triết mạnh hơn là trục đứng 900

• Loạn thị nghịch (không quy tắc): khi trục khuất triết mạnh hơn là trục ngang 1800

• Loạn thị chéo: khi trục khuất triết mạnh hơn là trục chéo từ 45 đến 1350

Tuỳ theo tính chất, loạn thị có thể chia thành loạn thị đơn thuần (viễn hoặc cận), loạn thị kép (viễn hoặc cận) hoặc loạn thị hỗn hợp (khi 1 trục là cận, còn trục kia lại là viễn).

Để chỉnh tật loạn thị, ta dùng kính trụ để đưa ảnh về hội tụ trên võng mạc theo từng trục bị loạn.

Mục tiêu của điều trị loạn thị là điều chỉnh độ cong không đồng đều gây mờ tầm nhìn. Điều trị bao gồm đeo kính để hiệu chỉnh và phẫu thuật khúc xạ.

Đeo kính để hiệu chỉnh

Đeo kính loạn thị giúp chống lại độ cong của giác mạc. Các loại ống kính hiệu chỉnh là:

• Kính áp tròng. Kính áp tròng có thể sửa cả hai giác mạc và loạn thị thể thủy tinh. Nhiều loại kính áp tròng có sẵn như cứng, mềm, mở rộng, dùng một lần, cứng và hai tiêu điểm thấm khí. Nên hỏi bác sĩ mắt về ưu và nhược điểm của từng loại để lựa chọn. Kính áp tròng cũng được sử dụng trong thủ thuật gọi là orthokeratology hoặc Ortho - K. Trong phương pháp orthokeratology: đeo kính áp tròng cứng trong vài giờ một ngày cho tới khi độ cong của mắt được cải thiện. Sau đó, đeo kính để duy trì hình dạng mới. Nếu không tiếp tục điều trị này, mắt sẽ trở về hình dạng cũ.

• Kính đeo mắt. Cũng giống như kính sát tròng, kính đeo mắt giúp cải thiện hình dạng không đồng đều của mắt.

Phẫu thuật khúc xạ

Phương pháp này điều trị sửa chữa vấn đề loạn thị bằng cách tạo lại hình dáng bề mặt của mắt. Phương pháp phẫu thuật khúc xạ bao gồm:

• Phẫu thuật LASIK. Laser hỗ trợ keratomileusis tại chỗ (LASIK) là một thủ tục trong đó bác sĩ dùng một dụng cụ gọi là dao mổ giác mạc để thực hiện cắt mỏng tròn khớp nối vào giác mạc. Ngoài ra, phương pháp này có thể được thực hiện với laser cắt đặc biệt để khắc hình dạng của giác mạc.

• Photorefractive keratectomy (PRK). Trong PRK, bác sĩ phẫu thuật loại bỏ các lớp ngoài bảo vệ của giác mạc trước khi sử dụng một laser excimer để thay đổi độ cong của giác mạc này.

• Laser hỗ trợ subepithelial keratomileusis (LASEK). Trong thủ tục này, một lớp mỏng hơn nhiều của giác mạc bị gập lại, LASEK có thể là một lựa chọn tốt nếu người bệnh có giác mạc mỏng hoặc có nguy cơ cao bị chấn thương mắt tại nơi làm việc hoặc từ chơi thể thao. Radial keratotomy là một phương pháp đã được sử dụng trước đây để chữa loạn thị, tuy nhiên hiện nay không còn được sử dụng thường xuyên nữa.