Đăng nhập
Đăng ký
Sốt rét còn gọi là ngã nước là một chứng bệnh gây ra bởi ký sinh trùng tên Plasmodium, lây truyền qua vết cắn của muỗi Anopheles. Có năm loại khác nhau của ký sinh trùng Plasmodium với các Plasmodium falciparum là nguy hiểm nhất. Bệnh phân bố tại Trung và Nam Mỹ, châu Phi và châu Á. Bệnh nhân thường có các triệu chứng bắt đầu 1 - 3 tuần sau khi bị muỗi cắn. Bệnh sốt rét cũng có thể lây truyền từ người này qua người khác qua truyền máu, cấy ghép nội tạng, sử dụng chung các thiết bị thuốc tiêm với người bị nhiễm bệnh và lây truyền từ mẹ sang con trong thời kỳ mang thai hoặc sinh. Đây là một trong những căn bệnh phổ biến nhất thế giới khiến hơn 1 triệu người tử vong mỗi năm.
Các triệu chứng phụ thuộc vào loại bệnh sốt rét, bao gồm: ớn lạnh, sốt, cơn sốt kéo dài từ 2 đến 8 giờ, vã mồ hôi, nhức đầu, buồn nôn, nôn, đau cơ, thiếu máu, phân có máu, vàng da, co giật, hôn mê và tử vong.
Thuốc chống sốt rét có thể được chỉ định cho người đi du lịch đến các khu vực nơi bệnh sốt rét là phổ biến: Mefloquine, Doxycycline, Chloroquine, Hydroxychloroquine, hoặc Malarone (Atovaquone và Proguanil hydrochloride).
Ở nước ta có khoảng 45 triệu dân sống trong vùng có lưu hành sốt rét, chiếm 3/4 diện tích cả nước. Bệnh có nhiều ở các vùng rừng núi, vùng ven biển nước lợ và dễ gây thành dịch.
Đặc biệt là các tỉnh miền Trung - Tây Nguyên hoặc những vùng đồng bằng và thành phố có số đông người thường xuyên qua lại vùng sốt rét lưu hành để làm ăn sinh sống thì luôn có số lượng lớn những người mắc sốt rét và có sự gia tăng rõ rệt vào những tháng đầu mùa mưa.
Triệu chứng của bệnh thường xảy ra sau 8 - 25 ngày ủ bệnh. Có các biểu hiện như người bị cảm cúm. Các triệu chứng điển hình của bệnh sốt rét là kịch phát, đó là sự xuất hiện theo chu kỳ của cơn lạnh đột ngột sau đó run rẩy và sau đó sốt và đổ mồ hôi. Một cơn sốt thường kéo dài từ 2 đến 8 giờ, và ngoài cơn sốt bệnh nhân không có cảm giác bị bệnh. Sốt thường sẽ cao từ từ hoặc cao đột ngột rồi hạ sốt dần và người bệnh lại cảm thấy bình thường. Ngoài ra có thể có các triệu chứng đi kèm khác như là: nhức đầu, mệt mỏi, suy nhược, buồn nôn, đau cơ, rối loạn tiêu hóa…
Người mắc bệnh sốt rét thường xuyên bị thiếu máu, người gầy, da xanh, niêm mạc mắt nhợt. Sốt rét có thể làm cho lách to, phù nề do suy dinh dưỡng, phụ nữ có thai mắc sốt rét dễ bị đẻ non, sảy thai, thai chết lưu, trẻ em mắc sốt rét dễ bị suy dinh dưỡng, chậm lớn. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, người bệnh dễ thành nguồn dịch lây truyền nhanh chóng từ người này sang người khác. Dễ chuyển thành ác tính và dẫn đến tử vong.
Lưu ý: Nếu thấy người cảm thấy có các triệu chứng hay dấu hiệu như trên, cần theo dõi nhiệt độ cơ thể thường xuyên bằng nhiệt kế hồng ngoại. Nếu uống thuốc hạ sốt không thấy đỡ, không nên tiếp tục cho uống mà cần đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất để chẩn đoán và có phương pháp điều trị phù hợp nhất.
Sốt rét là một bệnh có thể dẫn đến tử vong, nhất là khi đã có biến chứng, nên luôn luôn được xếp vào thứ tự ưu tiên, cần được điều trị sớm để hy vọng có kết quả tốt. Sự chọn lựa thuốc, cách dùng thuốc tùy theo từng loại ký sinh trùng mắc phải, tùy từng vùng địa lý còn nhạy cảm với thuốc hay không, cũng như tình trạng lâm sàng của bệnh nặng hay nhẹ.
Điều trị sốt rét cần phải đạt được 2 mục đích: cắt cơn sốt, làm sạch ký sinh trùng, phục hồi sức khỏe cho bệnh nhân và ngăn ngừa tái phát, ngăn ngừa sự lây truyền mầm bệnh qua những người khác.
Hiện nay, bên cạnh những loại thuốc kinh điển (Quinine, Chloroquine, Primaquine…), nhiều dược chất mới (Artemisinine, Arterakin…) cũng đã được đưa vào điều trị, giúp cho chúng ta có sự chọn lựa và phối hợp thuốc tốt nhất để đạt được mục đích điều trị
