Chào bác sĩ. Ba tôi năm nay 87 tuổi. Vừa rồi cấp cứu tại bệnh viện Thống Nhất và chẩn đoán viêm túi mật cấp. Vì bà tôi bị hẹp động mạch cảnh cổ trái (70-80%), huyết áp, tiểu đường, tim mạch nên không thể mổ được. Sau đó bác sĩ đã phẫu thuật nhưng không nói bằng phương pháp gì chỉ biết rằng đã lấy sỏi và rửa sạch vùng bị viêm, hiện đang đặt ống dẫn lưu ra ngoài. Vậy cho tôi hỏi sau này nguy cơ tái phát có còn không và nên dùng chế đọ ăn uống như thế nào. Cám ơn bác sĩ!

Chào bạn.

Qua những gì bạn mô tả trong thư thì chúng tôi đoán bà bạn bị viêm túi mật cấp do sỏi mật và các bác sĩ đã tiền hành mổ nội soi, tuy nhiên không rõ là bà bạn được mổ nội soi lấy sỏi, dẫn lưu túi mật hay là mổ cắt túi mật. Nếu mổ cắt túi mật thì do không còn túi mật nên hiển nhiên là bệnh không thể tái phát.

Nếu là mổ lấy sỏi, dẫn lưu túi mật thì bệnh vẫn có khả năng tái phát. Tất cả các tình trạng bệnh của bà bạn như hẹp động mạch cảnh cổ trái, cao huyết áp, tiểu đường, sỏi mật… đều có chung một nguồn gốc là do tăng mỡ máu. Do đó việc chú ý đến chế độ ăn uống hợp lý là hết sức quan trọng.

Với những người bị tăng mỡ máu, sỏi mật nên ăn những thực phẩm giàu chất xơ như ngô, gạo lức, cám và các loại rau xanh như rau cần, rau chân vịt, cải thìa… Chất xơ thực vật có thể kết hợp với axit mật, ngăn chặn khả năng hình thành sỏi. Ngoài ra, nên chú trọng ăn các thực phẩm giàu protein và ít mỡ như thịt bò, thịt lợn nạc, lòng trắng trứng, sữa tách bơ, các loại thuỷ sản (cá, tôm…). Có thể tăng cường protein thực vật trong đậu và các chế phẩm từ đậu. Nên nhớ rằng thiếu protein cũng là một lí do dẫn tới sỏi mật. Hạn chế dùng các thực phẩm chứa nhiều đường, mỡ, cholesterol vì chúng được coi là lí do chính gây ra sỏi mật.

Việc ăn nhiều đường làm tăng cholesterol trong gan và hạn chế bài tiết axit mật, làm cho sự chuyển đổi axit mật bị hạn chế dẫn đến kết sỏi. Mỡ nếu được đưa nhiều vào cơ thể thì có thể làm cho túi mật co lại, còn cholesterol cũng làm tăng khả năng hình thành sỏi mật.

Vì vậy, nên dùng dầu thực vật, kiêng hoặc dùng ít đồ ngọt, đồ béo và những thực phẩm chứa nhiều cholesterol như lòng đỏ trứng gà, trứng muối, trứng cá, gạch cua... Đặc biệt, người bệnh phải ăn đúng giờ, đủ dinh dưỡng, ăn ít nhưng nhiều bữa, tránh tình trạng quá đói, vì khi đói túi mật co lại không bài tiết, dịch mật đọng ở túi mật quá đặc dễ hình thành sỏi.

Ăn uống không theo giờ nhất định sẽ làm cơ vòng ống mật không kịp giãn ra, dịch mật khó tiết dẫn đến bệnh sỏi cấp. Bệnh sỏi mật thường gặp ở phụ nữ, người béo, người trên 40 tuổi. Nguyên nhân chủ yếu là do viêm nhiễm ống mật, gây trở ngại cho chuyển hoá chất béo. Triệu chứng bệnh gồm buồn nôn, nôn mửa, sốt, khi túi mật sưng to thì sờ thấy đau. Nếu sỏi làm tắc ống mật thì sẽ sinh vàng da, vàng mắt, đau dữ dội, sốt, kèm theo rét run, có thể gây viêm ống mật, viêm tuyến tuỵ cấp.

Chúc bạn và gia đình sức khỏe