Xương khớp

Thoái hóa đốt sống cổ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa trị

Thoái hóa đốt sống cổ, còn được biết đến với cái tên thoái hóa cột sống cổ, là một trong những biểu hiện của việc xảy ra tình trạng thoái hóa xương cột sống do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm công việc, lao động, hoạt động và tuổi tác.

Thoái hóa đốt sống cổ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa trị

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Nguyễn Trần Quang Sáng - Bác sĩ chấn thương chỉnh hình, cột sống - Cột sống, cơ xương khớp - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City.

Thoái hóa đốt sống cổ, còn được biết đến với cái tên thoái hóa cột sống cổ, là một trong những biểu hiện của việc xảy ra tình trạng thoái hóa xương cột sống do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm công việc, lao động, hoạt động và tuổi tác. Cùng TDOCTOR tìm hiểu nguyên nhân gây thoái hóa đốt sống cổ và giải pháp như thế nào nhé!

Thoái hóa đốt sống cổ là gì?

Thoái hóa đốt sống cổ là quá trình tự nhiên trong lĩnh vực bệnh học liên quan đến sự biến đổi tuổi của các thành phần như sụn, đĩa đệm, dây chằng và xương trong cột sống cổ. Dần dần, điều này gây ra các triệu chứng như đau cổ, đặc biệt khi thực hiện các hoạt động vận động trong vùng cổ, cảm giác cổ cứng và những dấu hiệu khác. 

Thoái hóa cột sống cổ là một bệnh lý mạn tính phổ biến đối với cột sống và có thể xuất hiện từ độ tuổi 30, với gần 9 trong 10 người trên 60 tuổi bị ảnh hưởng bởi tình trạng này. Bệnh thường tiến triển chậm và có thể xảy ra ở bất kỳ đoạn nào, tuy nhiên, các đoạn C5-C6-C7 thường là những nơi mà tình trạng này thường xảy ra.

Thoái hóa cột sống cổ có chữa được không?

Thoái hóa cột sống cổ là một bệnh phổ biến trong xã hội, không chỉ xuất hiện ở người cao tuổi mà còn ở những người trẻ tuổi, đặc biệt là những người làm việc trong môi trường văn phòng và ít vận động hoặc phải thường xuyên cúi người. Đây là một tình trạng bệnh lý thường gặp ở những người thực hiện nhiều động tác có thể ảnh hưởng đến khu vực cổ. 

Thoái hóa đốt sống cổ gây nhiều khó khăn trong cuộc sống hàng ngày cũng như trong công việc của những người bị mắc bệnh này. Điều đáng chú ý là tỷ lệ mắc bệnh này không phân biệt giới tính, cả nam và nữ với tỷ lệ gần như tương đồng.

Bệnh thoái hóa đốt sống cổ không thể chữa khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, nếu phát hiện sớm, xử lý nhanh và tuân theo hướng dẫn điều trị của bác sĩ thì bệnh có thể được kiểm soát và giảm đau.

Nguyên nhân gây ra bệnh thoái hóa cột sống cổ

Hoạt động không đúng tư thế là một trong những nguyên nhân quan trọng gây ra thoái hóa đốt sống cổ. Việc duy trì một tư thế lâu dài, thiếu vận động là những nguyên nhân chính gây thoái hóa cột sống cổ. Công việc đòi hỏi nhiều cử động cúi người, nghiêng người hoặc nâng vật nặng lên đầu cũng có thể dẫn đến thoái hóa cột sống.

Đặc biệt, làm việc lâu dài trước máy tính mà không thường xuyên vận động là một trong những nguyên nhân chính gây ra thoái hóa đốt sống cổ, việc đặt tay trên bàn làm việc quá cao hoặc quá thấp cũng có thể làm cho vùng cổ và gáy không di chuyển đều đặn, khiến cho cổ thường xuyên ở trong cùng một tư thế, ví dụ như nhìn lên hoặc nhìn xuống. Khi ngồi ở một vị trí quá thấp so với bàn làm việc cũng có thể gây ra tình trạng này.

Ngoài ra, thoái hóa cột sống cổ có thể xuất phát từ chế độ dinh dưỡng kém (thiếu chất dinh dưỡng, thiếu canxi, vitamin, magi...) hoặc thói quen sinh hoạt không tốt (thường xuyên cúi hoặc nghiêng cổ quá nhiều, nâng vật nặng lên đầu hoặc cổ trong quá trình làm việc, sử dụng quá nhiều rượu, thuốc lá).

Khi ngủ, thường chỉ nằm ở 1 - 2 tư thế, không thay đổi tư thế. Sử dụng gối không phù hợp (gối quá cao hoặc quá mềm) cũng có thể tác động tiêu cực.

Tất cả các nguyên nhân trên đều dẫn đến sự biến đổi trong cột sống, gây mất nước cho đĩa đệm, làm cho đĩa đệm không còn đủ đàn hồi. Vào tuổi 40, đĩa đệm cột sống thường bắt đầu khô và co lại, điều này làm cho các đốt sống tiếp xúc với nhau nhiều hơn và di chuyển khó khăn hơn. 

Các vết nứt và rách thường xuất hiện, dẫn đến việc thoát vị đĩa đệm, đôi khi có thể ảnh hưởng đến tủy sống và rễ thần kinh. Điều này thường dẫn đến sự hình thành các gai xương khi cột sống phản ứng bằng việc tạo ra xương mới để bù đắp. Gai xương có thể xâm nhập vào tủy sống và rễ thần kinh, gây ra đau đớn và khó chịu. Dây chằng cột sống có thể xơ hóa theo thời gian, khiến cho cổ mất đi tính linh hoạt.

Biểu hiện thoái hóa đốt sống cổ

Triệu chứng của thoái hóa cột sống cổ thường không xuất hiện rõ ràng ở giai đoạn đầu. Khi các triệu chứng bắt đầu hiện rõ, người bệnh thường trải qua những cảm giác đau đớn, mệt mỏi và khó di chuyển ở khu vực cổ. Đau thường xuất hiện như cảm giác nhức nhối và kéo dài, thậm chí khi nghỉ ngơi, và bất kỳ cử động nào cũng gây ra sự đau đớn.

Một số dấu hiệu nhận biết thoái hóa cột sống cổ bao gồm:

1. Khó khăn khi thực hiện các cử động của cổ, với cảm giác đau và có thể bị kẹt cổ đôi khi.
2. Đau lan từ vùng gáy ra tai và cổ, ảnh hưởng đến tư thế đầu cổ, tạo ra sự "vẹo cổ" hoặc tư thế sái cổ. Đau thường lan đến đầu, có thể gây mất ngủ ở vùng chẩm và trán, và kéo xuống vai, cánh tay (một bên hoặc cả hai bên).
3. Trong một số trường hợp, có thể xuất hiện mất cảm giác sâu ở tay, và đôi khi tay và bàn tay có thể bị tê liệt.
4. Có trường hợp khi thời tiết lạnh (hoặc thay đổi thời tiết) kết hợp với tư thế nằm không thuận lợi ban đêm, có thể gây ra cổ cứng vào buổi sáng. Khi cổ bị cứng, người bệnh có thể trải qua cảm giác lo sợ khi gặp cơn hoặc hắt hơi. Một số người cảm thấy đau ẩm ở vùng gáy hoặc phía sau đầu, rồi lan ra mảng đầu bên phải hoặc trái. Một số khác có đau liên tục và không thể quay đầu sang trái hoặc phải mà phải xoay toàn bộ cơ thể.
5. Dấu hiệu Lhermitte là một triệu chứng thường gặp trong thoái hóa đốt sống cổ đa xơ cứng, còn được gọi là "hiện tượng ghế thợ cắt tóc". Triệu chứng này bao gồm cảm giác khó chịu đột ngột giống như luồng điện chạy từ cổ xuống xương sống, và có thể ảnh hưởng đến tay, chân, ngón tay và ngón chân. Biểu hiện này thường gia tăng khi bạn cúi đầu xuống phía trước và có thể kéo dài hoặc kết thúc nhanh chóng.

Ai là người có khả năng mắc phải thoái hóa đốt sống cổ?

Các yếu tố nguy cơ của thoái hóa đốt sống cổ bao gồm:

1. Tuổi: Tuổi tác là một yếu tố nguy cơ quan trọng. Thường thì người cao tuổi có nguy cơ mắc bệnh thoái hóa cột sống cổ cao hơn. Bệnh thường xuất hiện ở người trung niên (từ 40 đến 50 tuổi) do quá trình lão hóa các đĩa đệm, các thân đốt và cải thiện kém trong việc tưới máu cho khu vực này.
2. Nghề nghiệp: Các nghề nghiệp đòi hỏi làm việc ở tư thế cúi, thường xuyên cử động vùng đầu cổ, lao động có cường độ cao (làm việc liên tục suốt ngày) và có thâm niên làm việc (tuổi nghề) có nguy cơ cao hơn mắc bệnh thoái hóa cột sống cổ. Các nghề như người đi cấy, thợ cấy (thoái hóa cột sống cổ và lưng), thợ cắt tóc, nha sĩ, bác sĩ chuyên khoa răng, thợ sơn trần, thợ trát vách, diễn viên xiếc, và người làm việc trong môi trường văn phòng đều thuộc đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao. Nhân viên văn phòng, ví dụ, thường ngồi lâu một chỗ, ít vận động, và có ít thời gian nghỉ ngơi.
3. Chấn thương cổ: Các chấn thương cổ trước đây có thể tạo điều kiện tăng nguy cơ mắc thoái hóa cột sống cổ.
4. Yếu tố di truyền: Có yếu tố di truyền trong gia đình, nghĩa là có người thân từng mắc bệnh thoái hóa cột sống cổ, có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh này.
5. Hút thuốc: Hút thuốc có thể liên quan đến việc đau cổ.

Phòng ngừa bệnh thoái hóa cột sống cổ

Thoái hóa đốt sống cổ là một bệnh lý phụ thuộc nhiều vào yếu tố nghề nghiệp, do đó việc phòng ngừa đóng một vai trò quan trọng trong việc giảm nguy cơ mắc bệnh.

Để bảo vệ sức khỏe cổ của bạn, hãy thực hiện việc xoa bóp và chăm sóc vùng cổ thường xuyên, tránh tải lực quá mức khi làm việc. Hãy duy trì cân bằng giữa thời gian làm việc và thời gian nghỉ ngơi, hạn chế những yếu tố có thể gây hại cho đốt sống cổ.

Đối với những người làm công việc văn phòng hoặc sử dụng máy tính, hãy phát triển thói quen bảo vệ sức khỏe ngay tại nơi làm việc bằng cách thực hiện các động tác tập luyện đơn giản hoặc thay đổi tư thế định kỳ. Đừng ngồi quá lâu trước máy tính và duy trì chế độ ăn uống lành mạnh.

Đảm bảo rằng ghế làm việc phù hợp với chiều cao của bạn và bàn làm việc, và giữ khoảng cách lý tưởng từ tay đến bàn làm việc và màn hình máy tính. Sử dụng máy tính có màn hình lớn để giảm căng cơ cổ. Hãy ngồi cách màn hình 50-66 cm và đặt màn hình ở một góc 10-20 độ dưới tầm mắt. Đảm bảo rằng góc khuỷu tay và vai đều thẳng.

Khi ngồi gần bàn làm việc, hãy đảm bảo rằng cánh tay và vai được giữ ngang với mặt sàn. Khi ngủ, hãy thay đổi tư thế thường xuyên để tránh căng cơ cổ. Hạn chế việc nằm sấp và sử dụng gối đầu có độ dày vừa phải để duy trì tư thế cổ đúng.

Tránh "vặn" hoặc "ấn" cổ để ngăn ngừa chấn thương nghiêm trọng cho đốt sống cổ. Nếu bạn có các triệu chứng như đau đầu, đau cổ, lan xuống cánh tay, hay liệt tứ chi, hãy tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia thần kinh để chẩn đoán và điều trị.

Dưới đây là những điều bạn nên lưu ý:

1. Thay đổi tư thế làm việc khi bạn ngồi trước máy tính hoặc xem ti vi trong thời gian dài.
2. Hạn chế việc vặn bẻ cổ đột ngột khi bạn cảm thấy mỏi, vì tất cả những động tác này có thể làm tăng nguy cơ thoái hóa đốt sống cổ.
3. Tránh đội vật nặng trên đầu.
4. Không nên ngồi cúi hoặc gập cổ quá lâu khi xem ti vi, đọc sách hoặc báo; khi ngồi trên tàu xe đường dài, hãy sử dụng phần tựa đầu và tựa lưng.
5. Khi tập thể dục nhẹ hoặc thực hiện xoa bóp, hãy luôn có sự hướng dẫn từ bác sĩ chuyên khoa.
6. Nếu bạn trải qua đau đầu, đau cổ, đau gáy lan xuống cánh tay, hoặc có triệu chứng liệt tứ chi, không nên tự ý bấm nắn hoặc vặn cổ mạnh mẽ, vì điều này có thể gây tổn thương nghiêm trọng cho mạch máu và dây thần kinh ở vùng cổ. Trong trường hợp này, bạn nên tìm đến các chuyên gia thần kinh để được chẩn đoán và điều trị chính xác.

2 biện pháp chẩn đoán bệnh thoái hóa đốt sống cổ

Chẩn đoán thoái hóa đốt sống cổ thông qua các bước sau:

1. Khám lâm sàng

Kiểm tra khả năng vận động của cột sống cổ.

Đánh giá các phản xạ và sức mạnh cơ bắp ở cả hai tay để phát hiện các tác động của thoái hóa lên các dây thần kinh hoặc tủy sống.

2. Xác định các xét nghiệm

Sử dụng các phương pháp chẩn đoán hình ảnh để cung cấp thông tin chi tiết hơn. Các phương pháp xét nghiệm bao gồm:

• X-quang cột sống cổ: X-quang có thể hiển thị các biểu hiện bất thường như gai xương, cầu xương, là những dấu hiệu trực tiếp của thoái hóa đốt sống cổ. Nó cũng có thể loại trừ các nguyên nhân hiếm gặp và nghiêm trọng hơn cho đau cổ và cứng khớp, chẳng hạn như khối u, nhiễm trùng hoặc gãy xương.
• Chụp CT (Computed Tomography): Chụp CT cung cấp hình ảnh chi tiết hơn, đặc biệt là về các tổn thương xương ở mức rất nhỏ.
• Chụp MRI: MRI có thể giúp xác định sự thoát vị đĩa đệm và xem xét các dây thần kinh có bị chèn ép hay không.
• Xét nghiệm chức năng thần kinh: Các xét nghiệm này được thực hiện để đánh giá tình trạng của dây thần kinh. Các xét nghiệm chức năng thần kinh bao gồm:
• Điện tâm đồ (Electromyography - EMG): Đo hoạt động điện trong dây thần kinh khi cơ bắp ở tay đang hoạt động và khi nghỉ ngơi.
• Nghiên cứu dẫn truyền thần kinh: Điện cực được đặt trên da phía trên dây thần kinh cần kiểm tra. Sau đó, một dòng điện nhỏ được truyền qua dây thần kinh để đo cường độ và tốc độ của tín hiệu thần kinh.

Điều trị thoái hóa đốt sống cổ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của triệu chứng bệnh. Mục tiêu của điều trị là giảm đau, duy trì khả năng hoạt động thông thường và ngăn ngừa tổn thương cố định cho tủy sống và dây thần kinh.

Chữa thoái hóa đốt sống cổ ở đâu vừa an toàn lại vừa mau chóng lấy lại sức khỏe?

Thấu hiểu vấn đề của bệnh nhân khi không may mắc phải căn bệnh gây cực kì khó khăn trong đời sống thường ngày, bạn có thể đặt lịch khám trực tuyến thông qua hệ thống của TDOCTOR thông qua website https://tdoctor.vn/. 

Bác sĩ Nguyễn Trần Quang Sáng với nhiều kinh nghiệm và nhiều công trình nghiên cứu thành công trong lĩnh vực y dược và học chuyên ngành Ngoại khoa tại Đại học Y Hà Nội, đồng thời là Trưởng khoa phẫu thuật U xương và phần mềm tại Bệnh Viện Quốc Tế Vinmec Times City - chuyên khoa Chấn thương chỉnh hình, cột sống, cơ xương khớp, ung bướu, ung thư,... Bác sẽ trực tiếp thăm khám chữa bệnh cho anh/chị tận tâm và kĩ lưỡng nhất. 

TDOCTOR là hệ thống kết nối bệnh nhân với các bệnh viện và phòng khám xịn sò nhất hiện nay như Bệnh viện Đại học Y Dược, bệnh viện quốc tế Vinmec, bệnh viện Nam Sài Gòn,... với hàng ngàn trang thiết bị, công nghệ hiện tại cùng đội ngũ bác sĩ thâm niên trong nghề có thể dễ dàng giải quyết vấn đề của bạn. Đặc biệt, bạn còn được giảm 2% trên tổng hóa đơn mãi mãi mỗi khi bạn đặt lịch khám trực tuyến trên TDOCTOR.

Bạn có thể đặt câu hỏi miễn phí cho bác sĩ Đỗ Anh Vũ tại đây: https://tdoctor.vn/hoibacsi/datcauhoi?ref_type=2&ref_code=BS90299&speciality_id=5 hoặc có thể liên hệ qua số điện thoại/Zalo: 0976985465 và thông qua facebook: https://www.messenger.com/t/tdoctoronline để có thể liên hệ với bác sĩ nhanh nhất.

3 biện pháp chữa bệnh thoái hóa cột sống cổ

1. Điều trị bằng thuốc

• Sử dụng thuốc chống viêm và giảm đau không steroid (NSAID) như một phần của điều trị. Lựa chọn loại thuốc giảm đau trong nhóm này phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe và các bệnh kèm theo khác của bệnh nhân.
• Một liệu trình ngắn của corticosteroid uống có thể được sử dụng để giảm đau. Trong trường hợp đau nghiêm trọng, việc tiêm corticosteroid có thể được xem xét.
• Sử dụng thuốc giãn cơ như cyclobenzaprine để giúp giảm sự co cơ và làm giảm đau.
• Đối với những người bị đau dây thần kinh do thoái hóa cột sống cổ, có thể sử dụng thuốc chống động kinh như gabapentin (Thần kinh, Horizant) và pregabalin (Lyrica) để làm giảm đau.
• Một số loại thuốc chống trầm cảm có thể được sử dụng để giảm đau cổ do thoái hóa đốt sống cổ.

2. Vật lý trị liệu

Các bài tập được thực hiện để tăng cường sức cơ và linh hoạt ở cổ và vai. Kỹ thuật như kéo dãn, xoa bóp, và sử dụng điện phân dẫn thuốc có thể giúp giảm đau và tăng cường khả năng vận động.

3. Phẫu thuật

• Nếu các biện pháp điều trị bảo tồn không hiệu quả hoặc nếu triệu chứng thần kinh như yếu tay xuất hiện, phẫu thuật có thể cần thiết để giải phóng áp lực và tạo không gian cho tủy sống và rễ thần kinh.
• Các phương pháp phẫu thuật bao gồm loại bỏ đĩa đệm thoát vị hoặc xương, loại bỏ một phần của đốt sống, hoặc hợp nhất một phần của cổ bằng cách ghép xương và sử dụng phần cứng.

Kết luận

Trong điều trị thoái hóa đốt sống cổ, mục tiêu là giảm đau, duy trì hoạt động bình thường và ngăn ngừa tổn thương tủy sống và dây thần kinh. Điều trị bao gồm sử dụng thuốc giảm đau, vật lý trị liệu và trong một số trường hợp, phẫu thuật để giải quyết vấn đề gốc.

Cần hợp tác chặt chẽ giữa bệnh nhân và bác sĩ để lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp và đạt được kết quả tốt nhất cho quá trình quản lý và giảm đau của bệnh nhân.

Rất hữu ích

Hữu ích

Bình thường

Tin liên quan

Bệnh thoái hóa cột sống có chữa được không?

Thoái hóa cột sống là một bệnh lý xương khớp mãn tính thường xảy ra ở người trung niên. Tuy nhiên, trong vài năm gần đây, đã có sự tăng ...

06/01/2024 00:28 Xương khớp

Cột sống người được tạo thành như thế nào?

Cột sống là một phần quan trọng của hệ thống xương, chịu trách nhiệm không chỉ về khả năng tự đứng vững của chúng ta mà còn đóng vai ...

02/01/2024 22:35 Xương khớp

Phòng khám vật lý trị liệu và phục hồi chức năng An Tâm

Tọa lạc tại số 97 Trần Văn Mười, ấp 3, xã Xuân Thới Thượng, Hóc Môn. Phòng khám vật lý trị liệu và phục hồi chức năng An Tâm hiện ...

26/09/2022 16:02 Xương khớp

Nỗi buồn của bệnh nhân mắc bệnh cột sống|Bác sĩ CKII Đỗ Văn Long

22/01/2022 14:01 Xương khớp

Xem thêm