Xương khớp
Bệnh thoái hóa cột sống có chữa được không?
Thoái hóa cột sống là một bệnh lý xương khớp mãn tính thường xảy ra ở người trung niên. Tuy nhiên, trong vài năm gần đây, đã có sự tăng trưởng trong tỷ lệ mắc bệnh ở người trẻ.
Thoái hóa cột sống là một bệnh lý xương khớp mãn tính thường xảy ra ở người trung niên. Tuy nhiên, trong vài năm gần đây, đã có sự tăng trưởng trong tỷ lệ mắc bệnh ở người trẻ và điều này đã dẫn đến nhiều biến chứng không dễ dàng dự đoán. Vì vậy, việc phát hiện và điều trị bệnh một cách chính xác là rất quan trọng để ngăn ngừa những nguy cơ đối với sức khỏe. Hãy cùng TDOCTOR tìm hiểu thoái hóa cột sống là gì, dấu hiệu nhận biết và cách chữa trị như thế nào nhé.
Thoái hóa cột sống là gì?
Thoái hóa cột sống là một thuật ngữ y học dùng để mô tả tình trạng viêm nhiễm xương khớp tại các khu vực của cột sống. Đây là một bệnh mãn tính có thể xuất hiện ở cột sống cổ, cột sống ngực (phía trên và giữa lưng), hoặc cột sống thắt lưng (phần lưng dưới). Trong số đó, thoái hóa đốt sống cổ và thoái hóa cột sống thắt lưng là hai tình trạng phổ biến nhất.
Thoái hóa cột sống có chữa được không?
Thoái hóa cột sống là một bệnh lý phổ biến ở người lớn tuổi. Tuy nhiên, hiện tại không có phương pháp nào có thể chữa khỏi thoái hóa cột sống hoàn toàn. Các phương pháp điều trị hiện tại chủ yếu tập trung vào việc giảm đau và hạn chế ảnh hưởng của bệnh.
Ai là người có nguy cơ cao mắc phải thoái hóa cột sống?
- Người trên 60 tuổi: Nghiên cứu từ Viện Phẫu thuật chỉnh hình Hoa Kỳ (American Academy of Orthopaedic Surgeon) cho biết, khoảng 85% người trên 60 tuổi có nguy cơ bị thoái hóa cột sống.
- Nam giới dưới 45 tuổi: Trong nhóm người dưới 45 tuổi, thoái hóa thường xuất hiện nhiều ở nam giới.
- Nữ giới sau 45 tuổi: Ngược lại, sau 45 tuổi, tình trạng thoái hóa thường phổ biến hơn ở nữ giới.
- Người mất kiểm soát cân nặng: Người này có nguy cơ cao mắc thoái hóa cột sống do trọng lượng cơ thể lớn gây tổn thương cho sụn khớp, đĩa đệm và xương dưới sụn.
- Người có tiền sử chấn thương hoặc viêm xương khớp: Các người có tiền sử chấn thương hoặc viêm xương khớp cũng có nguy cơ cao hơn.
- Người làm công việc văn phòng hoặc hoạt động thể lực mạnh: Những người thường xuyên làm việc trong môi trường văn phòng hoặc thực hiện hoạt động thể lực mạnh cũng có nguy cơ mắc phải.
Nguyên nhân thoái hóa cột sống
Bệnh thoái hóa cột sống có nguồn gốc từ hai nhóm nguyên nhân, gồm nguyên nhân tự phát và nguyên nhân thứ phát.
Nguyên nhân tự phát
Quá trình lão hóa tự nhiên là một trong những yếu tố quan trọng gây ra bệnh thoái hóa cột sống. Khi người ta già đi, cấu trúc của cột sống trở nên yếu hơn, với các dấu hiệu như đĩa đệm mất nước, vỏ ngoài của đĩa đệm dễ bị nứt vỡ, dây chằng trở nên cứng hoặc các mô sụn bị mòn đi.
Tốc độ phát triển của bệnh thường phụ thuộc vào cách sinh hoạt và chế độ ăn uống của mỗi người.
- Thói quen sinh hoạt: Các thói quen như ngồi cong lưng, cúi đầu, sử dụng gối quá cao hoặc tập thể dục không đúng cách đều làm tăng nguy cơ thoái hóa cột sống.
- Chế độ ăn uống không lành mạnh: Việc thiếu Canxi, Magie, Glucosamine hoặc Collagen loại II trong chế độ dinh dưỡng có thể gây hại cho cột sống, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh xương khớp. Ngoài ra, bệnh này còn có thể xuất phát từ việc tiêu thụ thức ăn nhanh, chứa nhiều dầu mỡ hoặc sử dụng quá nhiều chất kích thích như rượu bia và thuốc lá. Điều này giải thích tại sao có người 30 - 35 tuổi có thể bị thoái hóa cột sống trong khi người 50 - 60 tuổi vẫn có xương khớp mạnh mẽ và khỏe mạnh.
Nguyên nhân thứ phát
Ngoài nguyên nhân lão hóa, còn nhiều yếu tố thứ phát có thể gây ảnh hưởng đến cột sống, bao gồm:
- Đặc thù của công việc: Những người làm công việc văn phòng, ít vận động hoặc phải thực hiện lao động nặng có thể sử dụng tư thế sai lệch, làm cho cột sống mất đi đường cong tự nhiên và gập cong về phía trước.
- Thoái hóa cột sống do chấn thương: Các chấn thương trong quá trình hoạt động, tập thể dục hoặc tai nạn nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến thoái hóa cột sống.
Triệu chứng thoái hóa cột sống phổ biến
Triệu chứng chung
- Cảm giác đau và nhức nhối ở lưng, cổ và vai gáy, thường xuất hiện mạnh vào buổi sáng sớm.
- Cảm giác sốt, mệt mỏi và khó thở, kèm theo cảm giác co thắt dạ dày.
- Đau ở cột sống với đặc điểm là cảm giác đau tăng lên khi vận động và giảm đi khi nghỉ ngơi.
- Sự yếu đuối hoặc tê bì ở chân và tay. Trong trường hợp nặng, có thể ảnh hưởng đến dây thần kinh cột sống hoặc tủy sống.
- Đau đầu, chói mắt hoặc đau ở vai.
Triệu chứng thoái hóa cột sống cổ
- Đau và căng cơ ở vùng cổ, khó khăn khi xoay đầu hoặc cổ.
- Cơn đau cổ xuất hiện một cách đột ngột, thường rất mạnh và kéo dài trong vài giờ hoặc vài ngày. Đau có thể lan ra một bên vai hoặc cánh tay.
- Cảm giác tê và yếu đuối ở vai, cánh tay hoặc ngón tay.
- Vết đứt quả nấc khi ngáp, đau đầu và chói mắt có thể xảy ra khi thoái hóa đốt sống cổ ở C1 - C2.
Triệu chứng thoái hóa cột sống lưng
- Đau thắt lưng âm ỉ, kéo dài trong nhiều tuần.
- Đau lưng có thể tăng lên khi người bệnh thực hiện các động tác vận động, xoay, hoặc nâng vác đồ vật.
- Trong tình trạng nghiêm trọng, đau lưng có thể lan ra chân, gây tê liệt và mất thăng bằng khi di chuyển.
- Cảm giác mất kiểm soát về bàng quang hoặc ruột, đồng thời có đau co thắt cơ bắp.
- Thoái hóa đốt sống lưng có thể gây đau âm ỉ kéo dài trong nhiều tuần, làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Khi xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào trong danh sách trên, bạn cần nhanh chóng thăm khám và chẩn đoán bởi bác sĩ để nhận điều trị thoái hóa cột sống thích hợp. Bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nếu không được điều trị kịp thời.
Biến chứng của thoái hóa cột sống
Cột sống bị thoái hóa, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, có thể gây nhiều biến chứng đáng lo ngại cho sức khỏe. Trong đó, tàn phế hoặc mất khả năng đi lại được xem là biến chứng nghiêm trọng nhất của bệnh thoái hóa đốt sống.
Biến chứng thoái hóa cột sống cổ
- Mất ngủ: Thoái hóa cột sống cổ có thể gây mất ngủ kéo dài và tăng nguy cơ đột quỵ do tác động lên hệ thần kinh.
- Hội chứng tăng - giảm huyết áp: Bệnh nhân có thể trải qua biến đổi không thường về huyết áp, đôi khi tăng cao đột ngột hoặc giảm mạnh, ảnh hưởng đến sức khỏe chung.
- Rối loạn tiền đình: Có thể gây trở ngại cho lưu thông máu tới não, dẫn đến rối loạn tiền đình với triệu chứng như đau đầu, chóng mặt hoặc mất khẩu vị.
- Thoát vị đĩa đệm: Khi dây thần kinh bị chèn ép do thoái hóa cột sống, có thể xảy ra tê liệt một hoặc cả hai bên cánh tay, và sau đó, các bộ phận bị thoái hóa có thể dẫn đến thoát vị đĩa đệm, gây mất kiểm soát vận động và khả năng di chuyển.
- Hội chứng cổ - tim: Có thể ảnh hưởng đến cấu trúc cột sống cổ và chèn ép dây thần kinh điều chỉnh hoạt động của tim, có thể gây ra đau tim đột ngột hoặc rối loạn nhịp tim kéo dài.
- Rối loạn dây thần kinh thực vật: Sự thoái hóa này có thể dẫn đến rối loạn dây thần kinh thực vật, khiến bệnh nhân mất kiểm soát về đại tiểu tiện.
Biến chứng thoái hóa cột sống thắt lưng
- Biến dạng cột sống: Đau thắt lưng cường độ cao có thể khiến bệnh nhân không thể thực hiện các hoạt động hàng ngày hoặc vận động bình thường, dẫn đến biến dạng của cột sống thắt lưng (gù, vẹo hoặc cong), ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống.
- Chèn ép dây thần kinh: Thoái hóa cột sống lưng có thể gây chèn ép dây thần kinh, dẫn đến đau lan tỏa từ mông đến tứ chi. Nếu không được điều trị kịp thời, có thể gây đau nhức, co cơ và tăng nguy cơ bại liệt.
- Ảnh hưởng tới thị lực: Thị lực có thể giảm sút, mắt sưng đau, và nhạy ánh sáng, và một số trường hợp có thể dẫn đến thu nhỏ thị lực hoặc mất thị lực hoàn toàn.
- Đau ngực: Thoái hóa cột sống lưng có thể gây ra các cơn đau bên trong ngực và đau dai dẳng ở các bệnh nhân, do tác động lên gốc thần kinh của cột sống cổ 6 và 7.
Khi gặp bất kỳ triệu chứng hay biến chứng, việc thăm khám và điều trị kịp thời dưới sự hướng dẫn của bác sĩ là cực kỳ quan trọng để ngăn ngừa tình trạng tồi tệ và bảo vệ sức khỏe của bạn.
Chẩn đoán thoái hóa cột sống bằng cách nào?
Ngoài việc dựa vào các triệu chứng lâm sàng, các bác sĩ có thể chẩn đoán bệnh thoái hóa cột sống bằng cách yêu cầu người bệnh thực hiện một số xét nghiệm hình ảnh như sau:
- X-Quang: Chụp X-quang giúp bác sĩ kiểm tra cấu trúc của cột sống, xem xét có tổn thương về xương, gai đốt xương, mất đĩa đệm, hoặc sụn không.
- Chụp MRI: MRI được sử dụng để xác định rõ hơn về tổn thương ở đĩa đệm và vị trí của dây thần kinh cột sống bị thoát vị.
- Một số xét nghiệm khác: Đôi khi, các xét nghiệm máu có thể được thực hiện để loại trừ các bệnh lý khác gây đau cột sống, như viêm cột sống dính khớp hoặc lao cột sống.
5 Cách chữa trị thoái hóa cột sống phổ biến hiện nay
1. Tập luyện một số bài tập tăng cường sức khỏe cột sống:
Luyện tập có thể giúp hỗ trợ điều trị thoái hóa cột sống. Các bài tập giúp kéo giãn cột sống tự nhiên, thúc đẩy phục hồi tổn thương ở đốt sống, đồng thời làm cho hệ thống các khớp trở nên linh hoạt và dẻo dai. Tuy nhiên, việc lựa chọn bài tập phù hợp cần được thảo luận với bác sĩ để tránh áp lực thêm lên cột sống.
2. Chữa thoái hóa cột sống bằng thuốc
Thuốc có thể được sử dụng để giảm đau và giảm viêm, như thuốc giảm đau, thuốc chống viêm, thuốc giãn cơ, và thuốc khác để giảm triệu chứng. Tuy nhiên, thuốc chỉ giúp tạm thời giảm đau và không thể phục hồi cơ bản các tổn thương cột sống.
3. Phẫu thuật cột sống
Phẫu thuật cột sống có thể được thực hiện trong trường hợp nghiêm trọng khi các phương pháp điều trị khác không hiệu quả. Tuy nhiên, phẫu thuật có rủi ro và cần xem xét kỹ lưỡng trước khi quyết định.
4. Châm cứu hỗ trợ giảm đau
Châm cứu có thể được sử dụng như một phương pháp hỗ trợ giảm đau. Tuy nhiên, cần được thực hiện bởi người có chuyên môn để tránh tác động phụ và rủi ro.
5. Trị liệu thần kinh cột sống kết hợp vật lý trị liệu
Trị liệu thần kinh cột sống (Chiropractic) là một phương pháp nắn chỉnh cấu trúc cột sống và giải phóng chèn ép lên dây thần kinh. Kết hợp với vật lý trị liệu, phương pháp này có thể giúp giảm đau và tăng cường sức khỏe cột sống.
Lựa chọn phương pháp điều trị thoái hóa cột sống nên dựa trên tình trạng cụ thể của bạn và được hướng dẫn bởi bác sĩ chuyên khoa.
Thấu hiểu vấn đề của bệnh nhân khi không may mắc phải căn bệnh gây cực kì khó khăn trong đời sống thường ngày, bạn có thể đặt lịch khám trực tuyến thông qua hệ thống của TDOCTOR thông qua website https://tdoctor.vn/.
Bác sĩ Đỗ Anh Vũ với nhiều kinh nghiệm và nhiều công trình nghiên cứu thành công trong lĩnh vực y dược, đồng thời cũng là bác sĩ Chuyên khoa cột sống tại bệnh viện Quốc tế Vinmec và Bệnh viện quốc tế Nam Sài Gòn. Bác sẽ trực tiếp thăm khám chữa bệnh cho anh/chị tận tâm và kĩ lưỡng nhất.
TDOCTOR là hệ thống kết nối bệnh nhân với các bệnh viện và phòng khám xịn sò nhất hiện nay như Bệnh viện Đại học Y Dược, bệnh viện quốc tế Vinmec, bệnh viện Nam Sài Gòn,... với hàng ngàn trang thiết bị, công nghệ hiện tại cùng đội ngũ bác sĩ thâm niên trong nghề có thể dễ dàng giải quyết vấn đề của bạn. Đặc biệt, bạn còn được giảm 2% trên tổng hóa đơn mãi mãi mỗi khi bạn đặt lịch khám trực tuyến trên TDOCTOR.
Bạn có thể đặt câu hỏi miễn phí cho bác sĩ Đỗ Anh Vũ tại đây: https://tdoctor.vn/hoibacsi/datcauhoi?ref_type=2&ref_code=BS90299&speciality_id=5 hoặc có thể liên hệ qua số điện thoại/Zalo: 0976985465 và thông qua facebook: https://www.messenger.com/t/tdoctoronline để có thể liên hệ với bác sĩ nhanh nhất.
Những lưu ý khi điều trị thoái hóa đốt sống
Khi điều trị thoái hóa đốt sống, có một số lưu ý quan trọng bạn nên xem xét và tuân thủ để đảm bảo rằng quá trình điều trị diễn ra hiệu quả và an toàn. Dưới đây là những lưu ý quan trọng:
- Tuân theo hướng dẫn của bác sĩ: Hãy luôn tuân theo hướng dẫn và chỉ định của bác sĩ. Điều này bao gồm việc uống thuốc đúng liều lượng và theo đúng lịch trình, thực hiện các bài tập và quy trình điều trị một cách chính xác.
- Thường xuyên kiểm tra sức khỏe: Thường xuyên thăm bác sĩ để kiểm tra sự tiến triển của bệnh và điều chỉnh kế hoạch điều trị khi cần thiết.
- Không tự ý thay đổi liều thuốc: Không nên tăng hoặc giảm liều thuốc hoặc ngừng sử dụng thuốc mà không được hướng dẫn bởi bác sĩ. Tự ý thay đổi liều thuốc có thể gây ra tác dụng phụ và không hiệu quả.
- Thực hiện vận động và tập thể dục: Thường xuyên tập thể dục và vận động theo chỉ dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia về vận động học. Điều này có thể giúp tăng cường sức khỏe cột sống và giảm đau.
- Điều chỉnh lối sống: Thay đổi thói quen sinh hoạt và lối sống để giảm áp lực lên cột sống, ví dụ như thay đổi tư thế khi làm việc hoặc ngồi lâu.
- Chăm sóc vùng bệnh: Chăm sóc và bảo vệ vùng bệnh thoái hóa đốt sống để tránh tình trạng tổn thương thêm. Hãy thận trọng khi nâng vật nặng hoặc thực hiện các hoạt động có thể gây căng thẳng cho cột sống.
- Theo dõi tác dụng phụ: Thường xuyên kiểm tra và báo cáo tác dụng phụ của thuốc hoặc quy trình điều trị cho bác sĩ. Điều này giúp bác sĩ điều chỉnh kế hoạch điều trị nếu cần.
- Thực hiện theo các phương pháp thay thế: Cân nhắc các phương pháp điều trị thay thế như châm cứu, chiropractic, hay trị liệu vật lý để giúp giảm đau và cải thiện sức khỏe cột sống.
- Dinh dưỡng và cân nặng: Dinh dưỡng cân đối và duy trì cân nặng ở mức hợp lý có thể giúp giảm áp lực lên cột sống và tăng cường sức khỏe xương khớp.
- Thái độ tích cực: Duy trì tinh thần tích cực và lạc quan trong quá trình điều trị có thể giúp bạn vượt qua khó khăn và thúc đẩy quá trình phục hồi.
Lưu ý rằng thoái hóa cột sống là một bệnh mãn tính và điều trị có thể kéo dài trong thời gian dài. Việc tuân thủ các chỉ định và lưu ý từ bác sĩ rất quan trọng để đảm bảo điều trị hiệu quả và giảm nguy cơ biến chứng.
Cách phòng ngừa bệnh thoái hóa cột sống
Thoái hóa cột sống có thể được kiểm soát và ngăn chặn trong một phần bằng việc thay đổi lối sống, ăn uống khoa học và luyện tập thường xuyên. Dưới đây là một số cách bạn có thể thực hiện để phòng ngừa và làm chậm quá trình thoái hóa:
Chế độ dinh dưỡng phòng ngừa thoái hóa cột sống
- Bổ sung các thực phẩm giàu vitamin như vitamin C và D, cũng như khoáng chất như canxi (Ca) và magiê (Mg) vào chế độ ăn uống hàng ngày. Các thực phẩm như sữa, yogurt, cá hồi, trứng, cam, dứa, bưởi, và rau xanh là một số ví dụ.
- Đảm bảo cung cấp đủ đường tự nhiên từ các loại thực phẩm chức năng, như trái cây, rau củ, và ngũ cốc nguyên hạt.
- Uống đủ nước lọc hàng ngày, ít nhất là 1,5 - 2 lít nước, để duy trì độ hydrat hóa của cơ thể.
- Hạn chế hoặc tránh sử dụng các chất kích thích như thuốc lá, rượu bia, và đồ uống chứa nhiều cafein như cà phê.
Thói quen sinh hoạt và luyện tập lành mạnh
- Hạn chế công việc nặng nhọc và giảm sử dụng lực lượng quá mức. Hãy chú ý điều chỉnh tư thế làm việc để tránh tạo áp lực lên cột sống.
- Thay đổi tư thế khi ngồi lâu, và thường xuyên đứng lên và đi lại để giảm căng thẳng trên cột sống. Ngoài ra, ngồi lâu có thể dẫn đến bệnh trĩ.
- Duy trì tinh thần thoải mái, kiểm soát căng thẳng và áp lực bằng các hoạt động như đọc sách, nghe nhạc, dạo chơi, hoặc du lịch.
- Tập luyện thường xuyên với các hoạt động như bơi lội, đi bộ, thể dục nhịp điệu để tăng cường cơ bắp, độ linh hoạt của khớp xương, và kiểm soát cân nặng ở mức hợp lý.
Kết luận
Việc duy trì lối sống lành mạnh và chăm sóc cột sống cẩn thận có thể giúp bạn giảm nguy cơ thoái hóa cột sống và duy trì sức khỏe xương khớp tốt. Điều quan trọng là hãy thường xuyên kiểm tra sức khỏe và thực hiện các biện pháp phòng ngừa để bảo vệ cột sống của bạn khỏi các vấn đề xương khớp.
Giờ làm việc: 24h/7
1000 Vnđ/Phút
0 bình luận